Φωτογραφία στην Αρχαιολογία (Σύνοψη)

Η ανάπτυξη της Αρχαιολογίας σαν αυτόνομη επιστήμη με πολλούς κλάδους έχει την αφετηρία της στον 15ο αιώνα όταν κατά την Αναγέννηση ξεκίνησε η αμφισβήτηση της μεσαιωνικής αντίληψης ότι όλα εξαρτώνται από την θεϊκή βούληση και οι άνθρωποι άρχισαν να ενδιαφέρονται και να ερευνούν το παρελθόν  και την ιστορία των προγόνων τους. 

Αυτό το ενδιαφέρον απέκτησε στους αιώνες που ακολούθησαν, εθνικιστικά και πολιτισμικά κίνητρα που οδήγησαν σε επισταμένες αρχαιολογικές έρευνες και ανασκαφές, ιδιωτικές στην αρχή και κάτω από την κρατική αιγίδα στη συνέχεια, με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί μια συγκεκριμένη μεθοδολογία τόσο για την εκτίμηση των ευρημάτων όσο - και εδώ είναι το κρίσιμο- για την ερμηνεία τους. 

Αυτή η συγκεκριμένη μεθοδολογία έρευνας διαμορφώνεται σιγά - σιγά στην επιστήμη της Αρχαιολογίας, με τη βοήθεια ανακαλύψεων από  άλλες επιστήμες όπως για παράδειγμα της  γεωλογίας που βοήθησε στην έρευνα  αλλά και από νέες εφευρέσεις  όπως η φωτογραφία που βοήθησε στην πιστή καταγραφή του αρχαιολογικού χώρου και των ευρημάτων. 

Με τη χρήση  της φωτογραφίας η αρχαιολογία απέκτησε το μέσο για τη αποτύπωση του χώρου και των ευρημάτων,  σε πιστές εικόνες που είχαν αντοχή στο χρόνο και που μπορούσαν να αντιγραφούν και να μεταφερθούν από μέρος σε μέρος δίνοντας την ευκαιρία της εκτίμησης του περιεχομένου τους από όλη την επιστημονική κοινότητα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η φωτογραφία κατάφερε να διαδώσει τα αρχαιολογικά ευρήματα κάθε τόπου επιρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό ή και δημιουργώντας καλλιτεχνικά κινήματα που επηρέασαν τη τέχνη παγκοσμίως  

Με την πάροδο του χρόνου την εξέλιξη της τεχνολογίας αλλά και την γενικότερη επιστημονική ανάπτυξη, η φωτογραφία έγινε το απαραίτητο τεκμήριο κάθε αρχαιολογικής έρευνας τόσο για την καταγραφή και σωστότερη τεκμηρίωση της, όσο και τη βελτίωσης της οπτικής της όπως η  διαπίστωση φθορών σε έργα τέχνης με την χρήση της υπεριώδους φωτογραφίας ή την εύρεση επιζωγραφίσεων πάνω σε πίνακες ή εικόνες με τη χρήση της υπέρυθρης.

Οι μεγάλες δυνατότητες της φωτογραφίας έχουν επίσης βοηθήσει στη προβολη των αρχαιολογικών χώρων σαν τουριστικούς προορισμούς δημιουργώντας ένα σημαντικό οικονομικό κίνητρο για την τουριστική τους αξιοποίηση.

Τα οικονομικά κίνητρα ωστόσο, έχουν δημιουργήσει πολλά σημαντικά ερωτήματα που αφορούν στη ορθή  χρήση της φωτογραφίας στην αρχαιολογία. Για παράδειγμα, πόσο πιστές είναι οι φωτογραφίες στην περιγραφή αρχαιολογικών χώρων και ευρημάτων αφού η πιστότητα εξαρτάται  από παράγοντες όπως το φως, η γωνία φωτογράφισης, οι χρωματικές διαφορές, ο  χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός ακόμη και ό ίδιος ο φωτογράφος;  Αν αυτές οι ερωτήσεις μπουν  στο πρίσμα του τεράστιου οικονομικού  οφέλους και της προβολής, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι πολλές φορές η πιστότητα επηρεάζεται από κάποιες εικαστικές παρεμβάσεις ώστε κάθε παρουσίαση να γίνει πιο ελκυστική.

Σήμερα η φωτογράφιση των αρχαιολογικών και μουσειακών χώρων και των ευρημάτων, είναι ξεχωριστός κλάδος της φωτογραφίας που απαιτεί εξειδίκευση και εκπαίδευση από τους επίδοξους φωτογράφους θα ασχοληθούν μαζί της.